قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine) چیست؟

قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine) با نام تجاری: پریاکتین از داروهای آنتی هیستامین تجویزی است که با مسدود کردن یک ماده طبیعی خاص (هیستامین) که بدن هنگام واکنش های آلرژیک تولید می کند و همچنین مسدود کردن ماده طبیعی دیگری به نام سروتونین در مغز عمل می کند.

موارد مصرف قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

سیپروهپتادین داروی ضد حساسیت یا ضد آلرژی است که برای تسکین علائم آلرژی مانند آب ریزش چشم، آب ریزش بینی، خارش چشم یا بینی، عطسه، کهیر، خارش و سایر علائم آلرژی فصلی یا تب یونجه استفاده می شود.

عناوین این مقاله عبارت است از:

• موارد مصرف قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)
• عوارض قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)
• موارد احتیاطی قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)
• قرص سیپروهپتادین در بارداری
• قرص سیپروهپتادین در شیردهی
• قرص سیپروهپتادین در نوزادان و کودکان
• قرص سیپروهپتادین برای چاقی
• تداخل دارویی قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)
• دوز مصرف قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)
• اشکال دارویی قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

این دارو برای درمان مشکلات دیگری همچون اگزما یا واکنش پوستی در برابر نیش حشرات نیز کاربرد دارد.

از دیگر موارد استفاده سیپروهپتادین می توان به درمان انواع خاصی از سردردها مانند میگرن و افزایش اشتها اشاره کرد.

نکته مهم: داروی سیپروهپتادین ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در این مطلب تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.

نحوه مصرف قرص سیپروهپتادین (Cyproheptadine)

سیپروهپتادین خوراکی را به همراه غذا یا به تنهایی طبق دستور پزشک که ممکن است 2 یا 3 بار در روز باشد مصرف کنید.

مقدار مصرف سیپروهپتادین به سن، وضعیت پزشکی و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد.

در صوت عدم بهبود علائم بیماری یا تشدید آن ها در دوره درمان به پزشک اطلاع دهید.

عوارض قرص سیپروهپتادین (Cyproheptadine)

در صورت بروز علائم واکنش آلرژیک همچون کهیر، تنفس دشوار، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو با پزشک مشورت کنید.

در صورت بروز علائم زیر مصرف سیپروهپتادین را متوقف کرده و با پزشک تماس بگیرید:

• احساس سبکی سر مانند غش کردن
• لرزش، تشنج
• سردرگمی، توهم
• ادرار کم یا قطع ادرار
• ضربان قلب سریع یا کوبنده
• کبودی یا خونریزی آسان
• زنگ زدن در گوش
• پوست رنگ پریده یا زرد، ادرار تیره رنگ، تب، ضعف

عوارض جانبی رایج سیپروهپتادین عبارتند از:

• خواب آلودگی، سرگیجه
• خشکی دهان، بینی یا گلو
• یبوست
• تاری دید
• احساس بی قراری یا هیجان زدگی به خصوص در کودکان

موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی سیپروهپتادین نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: نحوه مقابله با افسردگی بعد از مسافرت

موارد احتیاطی قرص سیپروهپتادین (Cyproheptadine)

• قبل از مصرف سیپروهپتادین اگر به آن حساسیت دارید یا از آلرژی دیگری رنج می برید به پزشک اطلاع دهید.
• قبل از مصرف سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:

– مشکلات تنفسی مانند آسم، آمفیزم
– فشار خون بالا در چشم (گلوکوم)
– بیماری قلبی
– فشار خون بالا
– بیماری کلیوی یا کبدی
– تشنج
– مشکلات معده یا روده مانند زخم، انسداد
– پرکاری تیروئید
– مشکلات ادراری مانند بزرگ شدن پروستات
– انسداد مثانه
– سن بالای 65 سال
– ابتلا به بیماری های ناتوان کننده
– زندگی در نواحی با آب و هوای بیشتر گرم

• این دارو ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی یا تاری دید شود و مصرف الکل و ماری جوانا می تواند سرگیجه یا خواب آلودگی را تشدید کند، تا زمانی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین و هر کاری که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
• از مصرف الکل همزمان با سیپروهپتادین اجتناب کرده و در صورت مصرف ماری جوانا با پزشک مشورت کنید.
• قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
• برخی شربت های سیپروهپتادین ممکن است حاوی الکل یا شکر باشند. در صورت ابتلا به دیابت، بیماری کبدی یا هر گونه بیماری دیگر که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از این مواد دارد در مصرف دارو احتیاط کرده و قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.
• افراد مسن نسبت به برخی عوارض جانبی دارو از جمله خواب آلودگی، سرگیجه، یبوست، گیجی و مشکل ادراری حساس تر هستند و مواردی همچون خواب آلودگی، سرگیجه و سردرگمی خطر زمین خوردن آن ها را افزایش می دهد.
• این دارو ممکن است با آزمایش های خاص مانند آزمایش پوستی آلرژی یا تست متیراپون تداخل داشته باشد و باعث نادرست بودن نتایج شود.

قرص سیپروهپتادین در بارداری

مصرف سیپروهپتادین در دوران بارداری تنها در مواقعی که واقعا نیاز است و زیر نظر پزشک امکان پذیر می باشد.

قرص سیپروهپتادین در شیردهی

هنوز مشخص نشده که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر، قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

قرص سیپروهپتادین در نوزادان و کودکان

از مصرف سیپروهپتادین در نوزادان تازه متولد شده، نوزادان نارس و کودکان زیر 2 سال اجتناب کنید.

برخی والدین از سیپروهپتادین برای خواب کودک خود استفاده می کنند که این مورد هرگز توصیه نمی شود، مرگ ناشی از سوء مصرف آنتی هیستامین ها در کودکان زیاد دیده شده است.

مصرف سیپروهپتادین در کودکان ممکن است باعث تغییرات ذهنی یا خلقی مانند بی قراری، تحریک پذیری یا توهم شود.

دوز مصرف این دارو در کودکان به وزن و سایز بدن کودک بستگی دارد. از افزایش دوز بدون مشورت با پزشک اجتناب کرده و در صورت بروز تغییرات وزن به پزشک اطلاع دهید.

کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو حساس تر باشند و معمولا به جای خواب آلودگی دچار هیجان بیش از حد می شوند.

قرص سیپروهپتادین برای چاقی

یکی از موارد استفاده قرص سیپروهپتادین برای افزایش اشتها می باشد اما توصیه می شود بدون مشورت با پزشک از این کار اجتناب شود.

قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

تداخل دارویی قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

در صورت مصرف داروهای زیر از مصرف سیپروهپتادین اجتناب کرده و با پزشک مشورت کنید:

• پتاسیم کلراید
• پتاسیم سیترات
• اسید پتاسیم فسفات یا پتاسیم فسفات

برخی داروهای دیگری که با سیپروهپتادین تداخل جدی دارند عبارتند از:

• مهارکننده های مونو آمین اکسیداز مانند ایزو کربوکساید، فنلزین، پروکاربازین
• پراملینتید
• داروهای پارکینسون مانند رازاگیلین، سلژیلین و سلژیلین ترانس درمال و ترانیل سیپرومین
• بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام، کلونازپام، لورازپام
• داروهای اپیوئیدی یا ضد دردهای مخدر مانند هیدروکودون، هیدرومورفون، آوینزا، آسترومورف، ام اس کانتین و مورفین
• داروهای خواب آور مانند زولپیدم، اسزوپیکلون یا زالپلون

توجه داشته باشید:

• مصرف الکل هنگام مصرف سیپروهپتادین باعث تشدید علائم این دارو می شود
• در دوره مصرف این دارو از خوردن گریپ فروت و نوشیدن آب آن اجتناب کنید. آب گریپ فروت می تواند باعث کند شدن سرعت تجزیه سیپروهپتادین در بدن و افزایش سطح آن در خون شود.
• به طور کلی مصرف این دارو با داروهای خواب آور از جمله داروهای خواب، داروهای مخدر، آرام بخش های عضلانی، داروهای ضد اضطراب، افسردگی، داروهای ضد سرفه یا آنتی هیستامین ها باعث تشدید خواب آلودگی می شود.
• استفاده همزمان این آنتی هیستامین به همراه آنتی هیستامین های موضعی مانند پماد یا اسپری دیفن هیدرامین عوارض جانبی آن را افزایش می دهد.
• در صورتی که طی 14 روز گذشته از داروهای مهارکننده مونو آمین اکسیداز استفاده کرده اید از سیپروهپتادین اجتناب کرده و با پزشک مشورت کنید.

توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف سیپروهپتادین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.

دوز مصرف قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

سیپروهپتادین یک داروی تجویزی است و دوز مصرف آن تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

یکی از مواردی که در تعیین دوز مصرف سیپروهپتادین مهم است وزن بیمار می باشد که معمولا حدود 0.5 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن می باشد، در این مورد دقیقا طبق نظر پزشک اقدام کنید.

در صورت فراموش کردن مصرف سیپروهپتادین به محض یادآوری آن را مصرف کنید اما اگر زمان زیادی گذشته تا نوبت بعدی منتظر بمانید و از دو برابر کردن مقدار دارو اجتناب کنید.

بیشتر بخوانید: تاثیرات پودر شاهدانه بهترین پروتئین گیاهی

عوارض مصرف سیپروهپتادین

برخی علائم مصرف بیش از حد سیپروهپتادین شامل موارد زیر می باشد:

• خواب آلودگی شدید
• توهم
• دهان خیلی خشک
• گشاد شدن مردمک چشم
• پوست رنگ پریده یا مایل به قرمز
• احساس سوزن سوزن شدن
• استفراغ
• بی قراری در کودکان
• تنفس ضعیف یا کم عمق
• تشنج

در صورت اوردوز دارویی با اورژانس تماس بگیرید.

اشکال دارویی قرص سیپروهپتادین(Cyproheptadine)

برخی اشکال دارویی سیپروهپتادین در ایران عبارتند از:

قرص سیپروهپتادین 4 میلی گرم
قرص سیپراکتین 4 میلی گرم
شربت تراستوریکس
شربت راسیپ 200 میلی لیتر
شربت ویتامکس 120 میلی لیتر
شربت ترزامین 2میلی گرم/5میلی لیتر 60 میلی لیتر
شربت پرافیل 2 میلی گرم/5 میلی لیتر
شربت بکواکتین

منابع: webmd – drugs – everydayhealth